W dniach 31 lipca – 1 sierpnia odbyły się centralne ogólnometropolitalne obchody 70. rocznicy akcji „Wisła”.

Uroczystości poprzedziło otwarcie wystawy poświęconej tym wydarzeniom pt. „Sumni dni nastały…” w Monasterze św. Onufrego w Jabłecznej oraz konferencja popularno-naukowa, podczas której dr Grzegorz Kuprianowicz oraz ks. Jarosław Szczur przybliżyli historyczny zarys akcji „Wisła”. Następnie w dyskusji wzięli udział bezpośredni świadkowie, którzy wrócili wspomnieniami do tamtych wydarzeń.

Kolejnego dnia odbyło się poświęcenie kamienia upamiętniającego mieszkańców wsi Wołoszki, która przestała istnieć wskutek tragicznych wydarzeń akcji „Wisła”. Poświęcenia dokonał arcybiskup Abel, ordynariusz Prawosławnej Diecezji Lubelsko-Chełmskiej, wraz z biskupem Paisjuszem, ordynariuszem Prawosławnej Diecezji Przemysko-Gorlickiej, w asyście duchowieństwa.

Tego dnia po modlitwie w Wołoszkach obecni wierni wyruszyli pieszą pielgrzymką z Kodnia do Kostomłotów. W pielgrzymce uczestniczyła ponad sześćdziesięcioosobowa grupa wraz z opiekunami duchowymi z Polski i Ukrainy. Pielgrzymi dotarli na miejsce przed nabożeństwem całonocnego czuwania.

Wieczornemu nabożeństwu w Kostomłotach przewodniczył Jego Ekscelencja Abel, arcybiskup lubelski i chełmski, Jego Ekscelencja Jakub, arcybiskup białostocki i gdański, Jego Ekscelencja Jerzy, arcybiskup wrocławski i szczeciński, Prawosławny Ordynariusz Wojska Polskiego, Jego Ekscelencja Paisjusz, biskup przemyski i gorlicki, Jego Ekscelencja Grzegorz, biskup supraski, wraz z licznie przybyłym duchowieństwem.

Kolejny dzień uroczystości rozpoczął się poranną Boską Liturgią, podczas której młodzież biorąca aktywny udział w tych wydarzeniach przyjęła Świętą Eucharystię. Boską Liturgię sprawowano w cerkwi św. Serafima.

Główne świąteczne uroczystości liturgiczne rozpoczęły się od przywitania hierarchów naszej Cerkwi. Najpierw kwiatami zostali przywitani przez młodzież, później starostę, a następnie przez przełożonego Męskiego Domu Zakonnego św. Serafima, ihumena Ambrożego.

Nabożeństwo na ołtarzu polowym celebrowało pięciu biskupów Cerkwi Prawosławnej w Polsce wraz z licznie przybyłym duchowieństwem przy śpiewie dwóch chórów: „Chołmszczyna” z diecezji lubelsko-chełmskiej i „Kliros” z diecezji przemysko-gorlickiej. Na uroczystości przybyli pielgrzymi ze wszystkich zakątków Polski, przesiedleńcy oraz potomkowie tragicznej akcji „Wisła”. Wśród nich byli pielgrzymi z Dolnego Śląska, Warmii i Mazur, Pomorza, Łemkowszczyzny, Podlasia oraz Chełmszczyzny.

Na uwagę zasługuje fakt, że Bractwo Młodzieży Prawosławnej Diecezji Lubelsko-Chełmskiej czynnie zaangażowało się w centralne obchody 70. rocznicy akcji „Wisła”. Z błogosławieństwa arcybiskupa Abla zorganizowało warsztaty, po których przeprowadzono kilkanaście wywiadów z bezpośrednimi świadkami tamtych wydarzeń. Przybyły na nie delegacje młodzieży niemal z każdej diecezji oraz z Ukrainy i Białorusi. Bractwo koordynowało pieszą pielgrzymkę do Kostomłotów i aktywnie pomagało przy organizacji i obsłudze święta.

Na zakończenie uroczystości arcybiskup Abel podziękował przede wszystkim hierarchom, duchowieństwu, przybyłym władzom samorządowym, chórom, młodzieży, sponsorom i przełożonemu Domu Zakonnego św. Serafima – ihumenowi Ambrożemu.

Ekscelencja podkreślił, jak ważne znaczenie mają obchody 70. rocznicy tragicznej w skutkach akcji „Wisła”. Być może za kolejne dziesięć lat może nie być już między nami wielu naocznych świadków tamtych wydarzeń. Zaznaczył, jakie były założenia, „miało nas tu nie być”, a jesteśmy i świadczymy o swojej głębokiej tradycji Cerkwi prawosławnej. Paradoksem zaś ludzkich planów jest fakt, że tam, gdzie nie było prawosławia, w wyniku tej akcji powstały nowe społeczności prawosławne oraz cała diecezja wrocławsko-szczecińska.

W głównych obchodach 70. rocznicy akcji „Wisła” ustanowionej przez Sobór Biskupów naszej Cerkwi wzięło udział ponad półtora tysiąca wiernych.

Fot. Władysław Szołucha